(گفت‌وگویی با مدیر موسسه خیریه دار الاکرام- به‌مهربانی- مشهد)

 در همین نزدیکی هستند یعنی یکی از همسایه های مهربان ما در شهر مشهد که مهربانی بخشی از وجود تک تک آنهاست. منظورم از آنها دوستانی است که در موسسه‌ی خیریه‌ی دارالاکرام یا همان(به‌مهربانی) به خدمت رسانی به دانش آموزان مستعد این شهر و خانواده های آنها مشغول اند. در یکی از آخرین روزهای مرداد ماه گرم مشهد، به دفتر این موسسه در خیابان دانشگاه رفتم تا از زبان  مدیر عامل این موسسه «مریم تقوی» بیشتر درباره‌ی موسسه‌ای بشنوم که سراغ زندگی کودکان مستعد اما دارای مشکل مالی این سرزمین رفته اند. آنها به خوبی می دانند هر اتفاق خوبی قرار است رقم بخورد باید به آینده‌سازان این سرزمین نظر داشته باشد.

 آن چه در ادامه می خوانید، حرف های ما و مریم تقوی است درباره‌ی اهداف، اقدامات و دیگر مسائل این موسسه:

برای شروع بفرمایید دارالاکرام (به‌مهربانی) از کی کار خود را شروع کرد؟

 موسسه دارالاکرام به عنوان موسسه‌ای غیرانتفاعی و غیرسیاسی از سال  1380 در تهران تاسیس شد. در این موسسه حمایت همه‌جانبه‌ی آموزشی، فرهنگی، بهداشتی، درمانی و معیشتی از دانش آموزان تحت پوشش با رعایت اصل احترام به کرامت ذاتی انسان، سرلوحه‌ی کار قرار گرفته است و در جهت ارتقاء سطح علم و دانش و فرهنگ کودکان و نوجوانان ایران با حمایت و همراهی مردم عزیز قدمهای خوبی برداشته می شود.

وقتی موسسه در سال 1380 تاسیس شد، در ابتدای فعالیت خود، با راه اندازی صندوق قرض‌الحسنه در راستای رفع مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و معیشتی افراد واجد شرایط تلاش می‌کرد و فعالیت های متنوعی را پیش می برد اما در ادامه و از سال 1384 بیشتر فعالیتهای موسسه معطوف به حمایت از تحصیل کودکان و نوجوانان بی سرپرست و فاقد سرپرست موثر، بچه‌های کار، بچه‌های، بچه‌های خیابانی و بچه هایی که به دلیل شرایط بد اقتصادی خانواده، ترک تحصیل کرده اند، معطوف شد.

 

 و از چه زمانی شعبه مشهد راه اندازی شد؟

اسفند 1390 بود که شعبه مشهد موسسه هم افتتاح شد و در حال حاضر بالغ بر650 دانش‌آموز مستعد و واجد شرایط، بورسیه‌ی این موسسه را دریافت کرده اند. در موسسه به‌مهربانی، دانش آموزان علاوه بر دریافت بورسیه تحصیلی که بستگی به مقدار تلاش و کوشش آنها دارد، خدمات مددکاری، خدمات آموزشی، خدمات فرهنگی و بهداشت و درمانی را دریافت می کنند. 650 دانش‌آموزی که بورسیه موسسه را دریافت کرده اند، در حاشیه‌ی مشهد و روستاهای اطراف مشهد زندگی می کنند و در کنار خانواده خود با بورسیه ای که از ما می‌گیرند به تحصیل خود ادامه می دهند.

در محل موسسه هم کاری برای دانش آموزان انجام می دهید؟

جدا از بورسیه‌ی دریافتی، ما برای آنها خدماتی در محل موسسه در قالب برگزاری کلاس ها و کارگاههای مختلف در نظر گرفته ایم که در طول سال در جریان است و از طریق موسسات خصوصی و غیر خصوصی، کانون های مشاوره‌ی تحصیلی، کلاس های زبان انگلیسی و موسساتی از این دست که با ما قرار داد همکاری دارند، به دانش آموزان خدمات می‌دهیم. در کل در ایران، بیش از 2 هزار و 800 دانش آموز بورسیه‌ی موسسه را دریافت کرده اند و خبر دارم که نهمین شعبه‌ی دارالاکرام نیز به‌تازگی در زاهدان افتتاح شده است و الان نزدیک به 100 دانش آموز را تحت پوشش قرار داده است. ما در کنار حمایت از دانش آموزان خانواده‌های آنها را هم تحت پوشش قرار می دهیم. آنچه مد نظر موسسه است این است که بچه ها در بسترزندگی و در کنار خانواده، بسته‌ی کاملی از حمایت ها را دریافت کنند. 

فرمودید که از خانواده‌ی بچه ها هم حمایت می کنید؟

بله، ما معتقدیم که بخشی از حمایت از خانواده بچه ها باید باشد تا بچه ها رها  نشوند و بتواند با خیالی آسوده‌تر بتوانند ادامه‌ی تحصیل بدهند. معتقدیم که دانش آموزان به جای زندگی در یک مجموعه باید در کنار خانواده خودشان باشند و همان فرایند طبیعی زندگی ادامه داشته باشد و ما به عنوان یک موسسه‌ی خیریه بتوانیم قوت قلبی برای آنها فراهم کنیم  تا از یک حمایت عاطفی و مالی برخوردار باشند.

این حمایت ها حتما منجر به اتفاقات خوب هم شده است؟

یقینا. ما تعدادی فارغ الحتصیل دانشگاهی داشته ایم و جالب است برایتان بگویم همین هفته قبل یکی از بچه ها که جایی شاغل شده است، به جمع خیرین موسسه‌ی ما پیوست و این یعنی تلاش های ما نتیجه داده است. این دوست ما گفت که دیگر نیاز به بورسیه بودن برای ادامه‌ی تحصیل ندارد و خواست در ادامه راه خیّر باشد. ما به دانش آموزان تحت حمایت این را می گوییم که شما از بانک مهربانی موسسه قرض می گیرید تا روزی که بتوانید آن را برگردانید.

ما به دانش آموزان تحت حمایت کمک می کنیم تا به این باور برسند که با تلاش می توانند مسیر روشنی برای خود رقم بزنند و تنها کسی که می تواند زندگی بچه ها را تغییر دهد، خودشان هستند. در این راستا حتی جشنواره ای برگزار کردیم تا  به خلاقیت و تلاش بچه ها بها داده بشود و مشوقی برای آنها باشد.

پس رویکرد ما پرورش استعدادهای بچه ها در حوزه ها و زمینه های مختلف است و رساندن بچه ها به این که شرط ارتباط با ما تحصیل و کار و تلاش است و آنها به اندازه تلاش و کوشش و خلاقیتی که دارند، نتیجه و امتیاز می گیرند. بر این اساس برخی بچه های بورسیه ورزشکاران خوبی هستند، بعضی ها درس خوان های خوبی هستند و بعضی ها در کارهای هنری خوب ظاهر می شوند. از این جهت ما در شعبه‌ی مشهد تا کنون به 900 دانش آموز خدمت رسانی کرده ایم و اگر چه همه‌ی آنها دانش آموزانی محرم و نیازمند بوده اند، اما خوشبختانه دانش آموزی نداشته ایم که بعد از خروج از سیستم ما، معتاد یا خلاف‌کار و چیزهایی از این دست، بشود.

به نظر شما حمایت از این دانش آموزان در زندگی آینده‌ی آنها چه تاثیری دارد؟

ببینید وقتی دانش آموزان می بینند آدم هایی در قالب یک موسسه ازآنها حمایت عاطفی و مالی می کنند، آدم هایی می شوند که در آینده خود را در برابر نیازمندان مسئول می دانند و اگر مثلا یکی از این دانش آموزان نانوا می شود با عشق نان می پزد و به مردم می دهد. هر چند ما انسان های بزرگی هم داریم اما به دلیل حفظ کرامت انسانی از معرفی آنها معذوریم.

راه ارتباطی شما و خیرین به چه شکلی است؟

موسسه فرهنگی دارالاکرام موسسه ای است که از مالیات معاف است و از این جهت موسسات و افرادی که به ما کمک کنند می توانند رسیدهایی را که می گیرند به دارایی ارائه بدهند و جزء هزینه های مالی خود قرار بدهند. هم به شکل حضوری می توانند با مراجعه به موسسه کمک کنند و هم از طریق واریز به حساب های بانکی موسسه. شکل دیگر کمک ها هم کمک های غیر نقدی است که با تماس با موسسه می توانند از چند و چون آن آگاه بشوند.

بیشتر دانش آموزان تحت حمایت موسسه در چه مقطعی تحصیل می کنند و دختر هستند یا پسر؟

بیشتر دانش آموزان دختر هستند و غالب دانش آموزان در متوسطه اول تحصیل می کنند.

بچه ها از چه مسیری به موسسه معرفی می شوند؟

غالبا از طریق مدیران در مدارس و آموزش و پرورش، خیرین دارالاکرام هم  که بچه ها را به ما معرفی می کنند و بعضی از مواقع هم بچه ها و خانواده هایی که تحت پوشش ما هستند معرف موسسه می شوند ضمن این که ما در فضای مجازی هم فعال هستیم و از این طریق هم دانش آموزان نیازمند به موسسه معرفی ی شوند.

با موسسه همدم تا چه اندازه آشنا هستید و چه ارزیابی از فعالیت این موسسه دارید؟

همدم به نظر من خانه ای پر از عشق و محبت است که با حضور در آن، می توان این امر را بیشتر و بهتر لمس کرد. من سال هاست با همدم آشنا هستم اما اخیرا به علت عضویت در شبکه‌ی حامیان آموزش و سلامت کودکان که وارد نهمین ماه فعالیت خود شده است، آشنایی ام با همدم و مدیریت این موسسه بیشتر شده است. در جشنواره فرهنگی که چندی قبل ما برگزار کردیم دختران همدم خوش درخشیدند. دعوت ما از بچه های همدم برای شرکت در این جشنواره به این دلیل بود که مرزی بین موسساتی که کار خیر انجام می دهند وجود ندارد و باید کمک کرد تا بچه های با استعداد بدرخشند، چه این بچه ها از همدم باشند و چه از موسسه دار الکرام یا هر موسسه دیگری. 

آیا خاطره ای هم از این سال ها دارید که برای خوانندگان ما تعریف کنید؟

همه‌ی روزها و لحظاتی که ما این جا با بچه ها در ارتباطیم خاطره است؛ خاطره‌ی ذوق و شوق و اشک و لبخندهای بچه ها. قدردانی مادرها خاطره هر روزه ماست. انجام درمان های فوری برخی از بچه ها و نتیجه گرفتن از درمان آنها بخش دیگری از خاطرات شیرین من و همکارانم بوده است. هر لحظه و هر دقیقه‌ی کار ما در موسسه خاطره است.

و سخن آخر؟

اگر مبنای ما بر پیشگیری باشد خیلی از  مشکلاتی که الان با آن روبرو هستیم وجود نخواهد داشت. وقتی یک بچه در محیط خانواده مورد حمایت قرار می گیرد و خانواده‌ی او هم تحت پوشش قرار می گیرد آسیب های اجتماعی ما کمتر خواهد بود.