چگونه با کودک دربارهی سوء استفاده جنسی صحبت کنیم در طول ۳۰ سال گذشته بسیاری از دانشمندان روانشناسی سعی کردهاند روشهایی را پیدا کنند که بتوانند به کودکان دربارهی آزارهای جنسی و مزاحمتهای جنسی آموزش دهند و از این طریق از وقوع این حوادث جلوگیری کنند. متأسفانه هیچ یک از روشهای معرفی شده به اندازهی کافی مؤثر نبوده است. با وجود این، یکی از بهترینهای روشهای موجود این است که ابتدا به این موضوع از زاویه کودک نگاه کنیم. در این مقاله سعی میکنیم روشهایی را مطرح کنیم که توسط آنها از اغوا شدن کودک توسط دیگران جلوگیری شود. اما به خاطر داشته باشید که ممکن است برای جلوگیری از تجاوز و کودکربایی این روشها کافی نباشد. از گفتگو دربارهی این موضوع نترسید. صحبت کردن درباره سوء استفاده جنسی باید بخش -۱ مهمی از هر برنامهی آموزش جنسی به کودک باشد. مانند دیگر بخشهای آموزش جنسی، ضروری است که چندین مرتبه با کودک صحبت شود. همانطور که کودک به سن بلوغ نزدیک میشود باید اطلاعات بیشتری درباره سوءاستفاده در اختیار او گذاشت. 2- توضیح دهید که درصد اندکی از بزرگسالان، مبتلا به یک بیماری روانی به نام بچه بازی هستند و این بیماری باعث میشود که آنها به جای آدمهای بزرگ، کودکان را برای روابط جنسی انتخاب کنند. همچنین توضیح دهید که هر بزرگسالی که با آنها زندگی میکند، حتی اعضای خانواده، ممکن است که به این بیماری مبتلا باشند. 3- سعی کنید که کودک به خوبی متوجه منظور شما بشود. برای کودک به خوبی توضیح دهید که این افراد کاملاً سالم به نظر میرسند، اما زمانی که فرصت پیدا کنند دست به سوء استفاده میزنند. 4- ارزشهای جنسی مناسب و خوب را به دختر و پسر آموزش دهید. توضیح دهید که هیچ کس نباید به خاطر پول یا هدیه عمل جنسی انجام دهد. 5- از کلماتی مانند «آسیب»، «صدمه» و مانند اینها برای سوءاستفاده جنسی استفاده نکنید، زیرا ممکن است کودک آن را با دردهای جسمانی اشتباه بگیرد. بچهبازها اغلب به قربانی خود میگویند کاری خواهند کرد که آنها احساس خوبی داشته باشند. 6- سوء استفاده جنسی را به عنوان «تماس بد» توصیف نکنید، زیرا بچهبازها بسیار ماهر هستند و کار خود را با ناز و نوازش شروع میکنند که به هیچ وجه برای کودک به معنای تماس بد نیست. 7- اگر یک فرد بزرگسال قصد دست درازی داشته باشد کودک باید بسیار قاطع باشد و مدام بگوید نه. به کودک بگویید که بعد از اولین برخورد مشکوک، به شما یا یک فرد بزرگسال مورد اعتماد دیگر خبر بدهد. توضیح دهید که چرا نباید بزرگسالان و کوچکترها با یکدیگر رابطه جنسی داشته باشند. 8 - 9- کودکان باید نشانههای اغواگری از طرف دیگران را یاد بگیرند. به آنها بگویید وقتی کسی فلیم سکسی نشان میدهد. جوکهای دربارهی مسائل جنسی بدون قصد آموزش صحبت میکند، نامناسب تعریف میکند و یا الکل پیشنهاد میدهد قصدش درخواست رابطه جنسی است. به کودکان خود آموزش دهید که حتی اگر این کارها خوب به نظر برسند و احساس خوبی ایجاد کنند باز هم اشتباه هستند. 10- دربارهی برخورد مناسب با بزرگسالان با آنها صحبت کنید. 11- به کودکان خود به خصوص وقتی بزرگتر میشوند باید آموزش دهید که به گونهای رفتار نکنند که بزرگسالان گمان کنند آنها قصد رابطه دارند. بسیاری بچه بازها گمان میکنند که کودکان با آنها لاس میزنند. 12- در آخر، کودکان باید عواقب تماس جنسی نامناسب را بفهمند. کاهش عزت نفس پایین، اعتیاد جنسی، افسردگی، اضطراب، مشکلات رابطه، رفتار خودکشی، مشکلات مصرف مواد، گناه و شرم همگی از مشکلات تماس جنسی نامناسب هستند. نکته: به کودکان فقط نگویید که به کسی اجازه نده تا به اندام خصوصی تو دست بزند، زیرا کودکان بزرگتر میدانند که این دست زدن به اندام جنسی لذت بخش است. بنابراین کودکان بزرگتر نیاز به آموزش بیشتر و کاملتری دارند. از وضعیت جنسی کودک خود آگاه باشید. کودکی که تمایلات جنسی دارد آسانتر فریب میخورد. آموزش جنسی باید از اوایل کودکی شروع شود. کودکانی که میدانند سکس چیست کمتر اغوا میشوند. کودکانی که دربارهی سکس اطلاعات ندارند ممکن است کنجکاوی کنند. از گفتن کلمهی سکس هنگام گفتگو با کودک اجتناب نکنید. به کودک خود تفاوت بین تماس جنسی و تماس غیر جنسی را آموزش دهید. به کودک بگویید که چه کسانی اجازه دارند به اندام جنسی آنها دست بزنند (مثلا دکترها در مطب خود هنگام معاینه) در غیر این صورت کسی حق ندارد آنها را لمس کند. وقتی با کودک خود دربارهی سوء استفاده جنسی صحبت میکنید جدی باشید، جوک تعریف نکنید. یا اینکه سعی کنید به هیچ وجه قربانی را سرزنش نکنید، زیرا اگر از بد حادثه کودکتان قربانی شود، کمتر احتمال دارد که آن را با شما درمیان بگذارد. هر گونه اتهامی را جدی بگیرید. شاید نتوان به اندازهی کافی روی این موضوع تأکید کرد، اما به هیچ وجه گزارش کودک مبنی بر مورد سوء استفاده یا هر گزارش مرتبط دیگری را حتی اگر کوچک باشد نادیده نگیرید. شاید شما حقیقت را ندانید، اما فرض نکنید که کودک دروغ میگوید. واکنش به سوء استفاده جنسی شدن کودک: اگر کودکتان گزارش کرد که مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته است، دانستن اینکه چه واکنشی نشان بدهید دشوار است. این مقاله به شما کمک میکند که در چنین شرایطی بهترین اقدام را انجام دهید. سعی کنید این نکتهها را قبل از وقوع حادثه تمرین کنید، زیرا در آن لحظه سخت است که بتوانید خود را کنترل کنید و به خاطر آورید که چه واکنشی مناسب است. از این رو بهتر است این نکتهها را به خوبی در ذهن خود تمرین کنید. نفس عمیق بکشید: 1- اولین نکته مهم این است که آرامش خودتان را حفظ کنید تا بتوانید به فرزند خود کمک کنید. اگر نتوانید آرامش خود را حفظ کنید نمیتوانید به به حرفهای کودک گوش کنید و نمیتوانید از او حمایت کنید و حتی ممکن است که شرایط را بدتر کنید. علیرغم احساسات بدی که در درونتان به غلیان آمده است باید سعی کنید که خود را آرام نشان دهید. این به کودک کمک میکند آرام شود. احساسات خشم، قضاوت و بیایمانی خود را کنترل کنید. این کارها کودک را میترساند و ممکن است از درمیان گذاشتن واقعه اجتناب کند. 2- خیلی صمیمانه به حرفهای کودک گوش کنید. به او اطمینان بدهید که در امان است. تماس چشمی خود را با او حفظ کنید، موبایل خود را جواب ندهید، و توجه خود را کامل به کودک معطوف کنید. کودکتان نیاز دارد بداند که شما به او گوش میدهید و او را جدی میگیرید. به وی اطمینان بدهید که حرفش را باور میکنید، حتی اگر حرفهای او را نفهمیدید یا مطمئن نبودید که قصه درست است یا نه. به او فرصت بدهید. مجبورش نکنید که حرف بزند، و بگویید اگر حس خوبی ندارد نیازی نیست که تمام جزئیات را اکنون بیان کند. در حال حاضر او احساس کنترل خود را از دست داده است بنابراین به او کمک کنید تا احساس خود را جمع و جور کند. هر چه کودک میگوید را مو به مو یادداشت کنید. -3 از کلمات خودتان استفاده نکنید، آنچه را کودک میگوید یادداشت کنید، زیرا این یادداشت به کار مراجع قانونی خواهد آمد. در حالیکه یادداشت میکنید به کودک بگویید که دارید به او گوش میکنید و این کار را برای پیگیری و کمک به او انجام میدهید. این جمله را به کودک بگویید: هر چیزی که بگی خیلی برای من اهمیت داره. من میخوام حرفاتو بنویسم. الان قلم و کاغذ میارم تا بتونم حرفاتو بنویسم، خب؟ 4- به او بگویید آنچه انجام داده درست است. ممکن است کودک گیج و آشفته باشد، بنابراین به او اطمینان بدهید که بهترین کار این بوده که الان دارد با شما راجع به آن حرف میزند: «خیلی خوبه که داری به من میگی. این نشون میده که تو خیلی شجاعی. حالا که به من گفتی من میتونم بهت کمک کنم تا در امان باشی، و میتونیم با هم از پلیس کمک بگیریم تا مطمئن بشیم که دیگه بهت صدمه نمیزنه. ممنون که بهم گفتی.» 5- به او اطمینان بدهید که در امان است، و شما شدیداً تلاش میکنید تا او را از سوء استفادهگر دور نگه دارید. تهدید نکنید که سوءاستفادهگر را میکشید، این کودک را بیشتر میترساند. 6- اطمینان بدهید که گناه او (کودک) نیست. کودک ممکن است احساس گناه داشته باشد. اگر متوجه احساس گناه شدید، بگویید که هیچ کسی در این زمینه مقصر نیست، تنها مقصر کسی است که سوء استفاده کرده است. کودک خود را سرزنش نکنید. دختران نوجوان ممکن است خود را مقصر بدانند به خاطر نوع لباسی که پوشیدهاند و یا به این خاطر که احتمالاً از سن خود بیشتر به نظر میرسند. معمولاً جامعه، آنها را مقصر میداند، اما شما باید به او بگویید که این موضوع ۱۰۰ درصد غلط است. 7- با مراجع قدرت تماس بگیرید و دستوالعلهای آنها را پیگیری کنید. مراجع قدرت میتوانند از شما حمایت کنند و سوءاستفادهگر را از همه دور نگه دارند تا به کسی آسیب وارد نکند. برای کودک توضیح بدهید که چه چیزی در جریان است تا احساس سردرگمی نکند. برای آنها توضیح بدهید که نیاز است تا قصهاش را برای پلیس تعریف کند تا پلیس از او حمایت کند. به او بگویید که تمام وقت پیشش میمانید. 8- از کودک خود حمایت کنید. عشق و دلسوزی شما بهترین کمک برای احساس ایمنی و دوست داشته شدن در کودک است. زمان بیشتری را با او سپری کنید و صبور باشید. آنها زمان سختی را سپری میکنند و ممکن است بعضی را رفتارهای کودکانهی قبلی خود را انجام دهند. روشن کنید که از دستش عصبانی نیستید و کنار او هستید. صدیقه بختیاری شهری- مدرس دانشگاه، مسئول برنامهریزی و آموزش موسسه منبع: wikihow مترجم: حمید بهرامی زاده، دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی |